Παρά τους υψηλούς μισθούς που προσφέρονται, τα άτομα που επιθυμούν να εισέλθουν στον κλάδο των οδικών μεταφορών είναι ελάχιστα. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Σε είδος υπό εξαφάνιση εξελίσσεται το επάγγελμα του οδηγού σε επιχειρήσεις οδικών μεταφορών (λεωφορεία, φορτηγά κ.ο.κ.), με εκατομμύρια θέσεις να παραμένουν κενές, παρά τους αρκετά υψηλούς μισθούς που προσφέρονται από τις εταιρείες.
Τον Ιούνιο του 2022, μετά από έρευνα σε περισσότερους από 1.500 εμπορικούς φορείς οδικών μεταφορών σε 25 χώρες σε ολόκληρη την Αμερική, την Ασία και την Ευρώπη, η Διεθνής Ένωση Οδικών Μεταφορών (IRU) διαπίστωσε ότι o κλάδος παρουσιάζει έλλειμμα 2,6 εκατ. επαγγελματιών οδηγών.
Στην Ευρώπη, οι ελλείψεις το 2021 αυξήθηκαν κατά 42% συγκριτικά με το 2020, με τις ακάλυπτες θέσεις να φτάνουν τις 71.000 στη Ρουμανία, τις 80.000 στη Γερμανία και τις 100.000 στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Σχολιάζοντας τα ευρήματα της IRU, ο Γενικός Γραμματέας της Ένωσης, Imberto de Pretto ανέφερε ότι «οι χρόνιες ελλείψεις εμπορικών οδηγών χειροτερεύουν, με εκατομμύρια θέσεις να παραμένουν ακάλυπτες. Αυτό θέτει τις ήδη πιεσμένες οικονομίες και κοινότητες σε υψηλότερο κίνδυνο πληθωρισμού, ζητημάτων κοινωνικής κινητικότητας και κατάρρευσης της εφοδιαστικής αλυσίδας».
Ενδιαφέρον, επίσης, συγκεντρώνει το εύρημα της έρευνας ότι οι γυναίκες συνεχίζουν να απέχουν από τη θέση του οδηγού, με το γυναικείο φύλο να αντιπροσωπεύει μόλις το 3% του συνόλου σε παγκόσμιο επίπεδο.
Παράλληλα, η IRU επισημαίνει ότι υπάρχει μια «δημογραφική βόμβα», με τους νέους οδηγούς (κάτω των 25 ετών) να αποτελούν μια μικρή μειονότητα, αντιπροσωπεύοντας μόλις το 6 ή το 7% του συνόλου επαγγελματιών οδηγών. Στην Ευρώπη, μάλιστα, η μέση ηλικία των οδηγών είναι 47 έτη, που αποτελεί τη μεγαλύτερη μέση ηλικία σε παγκόσμιο επίπεδο.
Οι εταιρείες προσπαθούν να προσελκύσουν νέους οδηγούς, προσφέροντας μισθούς που είναι σε ορισμένες περιπτώσεις έως και 5 φορές υψηλότεροι από τον μέσο κατώτατο μισθό. Το κίνητρο, ωστόσο, των μισθών δεν φαίνεται πως λειτουργεί, μιας και επισκιάζεται από διάφορα ζητήματα συμπεριλαμβανομένων των εξής:
Η ελάχιστη ηλικία άσκησης του επαγγέλματος εξακολουθεί να είναι στα 21 έτη για τους οδηγούς φορτηγών σε 5 χώρες της ΕΕ και μεταξύ 21-24 για τους περισσότερους οδηγούς λεωφορείων και πούλμαν σε ολόκληρη την ΕΕ.
Σοβαρό εμπόδιο αποτελεί, τέλος, και το υψηλό κόστος απόκτησης σχετικού διπλώματος οδήγησης. Στη Γαλλία, μια άδεια φορτηγού κοστίζει 5.300 ευρώ, τρεις φορές περισσότερο από τον μέσο ελάχιστο μηνιαίο μισθό, ενώ στη Γερμανία, μια άδεια λεωφορείου και πούλμαν κοστίζει 9.000 ευρώ κατά μέσο όρο, δηλαδή τέσσερις φορές πάνω από τον κατώτατο μηνιαίο μισθό.